روش های تست و اندازه گیری اتصال زمین

روش های تست و اندازه گیری اتصال زمین:

همانطور که می بینید چهار میله در یک خط مستقیم قرار گرفته است.

فاصله بین میله های اندازه گیری حداقل ۳ برابر عمق میله می باشد.

مقاومت درونی زمین از طریق قانون اهم محاسبه می شود.

با توجه به وجود مواد فلزی در سفره های زیر زمینی احتمال ایجاد خطا در اندازه گیری وجود دارد، برای بدست آوردن مقاومت دقیق چندین بار عمق و فاصله الکترود را جا به جا کنید.

مقاومت خاک  Soil resistance(استفاده از ۴ میله تست )

روش تست(استفاده از ۳ میله تست)

 – آزمایش انتخابی Selective measurement (استفاده از ۱ کلمپ و ۲ میله تست)

 – Stake less  (استفاده از ۲ کلمپ)


چگونگی اندازه گیری مقاومت خاک Soil resistance:  (استفاده از ۴ میله تست):

همانطور که می بینید چهار میله در یک خط مستقیم قرار گرفته است.

فاصله بین میله های اندازه گیری حداقل ۳ برابر عمق میله می باشد.

مقاومت درونی زمین از طریق قانون اهم محاسبه می شود.

با توجه به وجود مواد فلزی در سفره های زیر زمینی احتمال ایجاد خطا در اندازه گیری وجود دارد.

برای بدست آوردن مقاومت دقیق چندین بار عمق و فاصله الکترود را جا به جا کنید.


میله های تست در کجا قرار می گیرند:

 برای آزمایش دقیق و اطمینان از صحت نتایج نباید میله های تست زمین، حوزه های نفوذ یکدیگر را قطع کند.

با تغییر موقعیت میله تست نزدیک تر به الکترود زمین به اندازه ۱ متر (۳ فوت) در هر دو جهت و یک اندازه گیری تازه انجام دهید.

در صورتی که تغییر قابل توجهی در خواندن یعنی حدود (۳۰٪) مشاهده شد، نیاز به افزایش فاصله برای میله تست نزدیک (Inner stake) و میله تست دور (Outer stake) است، تا زمانی که مقادیر اندازه گیری روی موقیعتی نسبتاً ثابت بماند.

جدول زیر مقادیر استاندارد برای فصله میله های تست را نشان می دهد. 

روش تست(استفاده از ۳ میله تست):

روش استفاده از ارت سنج سه سیمه

ارت سنج سه سیمه ساده ترین و متداول ترین نوع از ارت سنجهاست که با اتصال یک سیم به چاه ارت و دو پین به فواصل ۵ الی ۱۰ از یکدیگر کار اندازه گیری مقاومت چاه ارت را انجام می دهد.

اندازه گیری مقاومت زمین با ارت سنج سه سیمه با استفاده ار دو میخ کمکی از متداول ترین روشهای اندازه گیری ارتینگ چاه میباشد .

در این روش از یک الکترود و دو میخ کمکی استفاده میشود که در یک راستا و در فواصل معین “حدود ۵ الی ۱۰ متر از یکدیگر” قرار میگیرند و با استفاده از سیم های رابط “کابل ارت سنج” به دستگاه متصل میشود .

دستگاه ارت تستر افت پتانسیل را در ناحیه بین الکترود و میخ کمکی نزدیک به الکترود اندازه میگیرد و در ادامه دستگاه با ایجاد جریان متناوب ثابت با دورترین میخ کمکی به صورت خودکار میتواند با استفاده از قانون اهم V=IR مقدار مقاومت زمین را محاسبه کند .

ارت سنج یا همان دستگاه تست مقاومت زمین شبیه میگر برای اندازه گیری مقاومت طراحی گردیده با این تفاوت که مقاومت زمین بسیار کمترازعایق های معمول می باشد.

در حقیقت رنج میگر در بازه مگا اهم و تستر مقاومت زمین در حدود اهم مبیاشد.

از دستگاه تست مقاومت زمین(ارت تستر) معمولا برای اندازه گیری مقاومت بین دو نقطه زمین در حدود ۵ یا ۱۰اهم است استفاده میکنند.

ارت تسترها معمولا دارای سه عدد کانکشن هستند که به کمک میله ای فلزی امکان اتصال به زمین داشته و به نام الکترودهای جریان، زمین، و پتانسیل شناخته میشوند.

اندازه گیری ولتاژ تست :
سلکتور را روی Earth Voltage قرار دهید و پراپ ها را به ترمینال های E و V متصل کنید . نمایشگر میزان ولتاژ تست را نشان میدهد .

نکتهدر هنگام تست ولتاژ ارت پراب ها به E و V وصل باشد و پراپ های C و P باید خالی باشند .

اندازه گیری مقاومت ارت :
کلید سلکتور را روی Earth Resistance قرار دهید دو جک فلزی را یکی به فاصله ی حداقل پنج متر از چاه ارت و دقیقآ در همان راستا به فاصله ی ۱۰ متر از پاه ارت (۵ متر از جک اول) در زمین فرو کنید .

برای اندازه گیری ارت زمین پراپ E با سیم سبز را به چاه ارت متصل کنید .

پراپ P را با سیم زرد به جک فلزی که با فاصله ۵ متر از چاه ارت در زمین کوبیده شده است متصل کرده و سیم قرمز را به C جک بعدی متصل کنید

سلکتور را روی ۲۰۰۰ اهم قرار دهید و کلید TEST را بفشارید . اگر مقاومت چاه در این رنج نبود رنج سلکتور را به رنج پایین تر کاهش دهید .

حافظه موقت HOLD :

هنگام تست کلید HOLD را فشار دهید .

علامت HOLD روی صفحه نمایش ظاهر میشود و عدد موقتآ روی نمایشگر ثابت میماند با فشردن مجدد کلید HOLD نمایشگر به حالت اندازه گیری باز میگردد .

خواندن از حافظهبرای خواندن مقادیر ذخیره شده در حافظه کلید LIGHT/LOAD را دو ثانیه نگه دارید تا وارد قسمت حافظه ی دستگاه شوید و مقادیر ذخیره شده را بخوانید .

با نگه داشتن مجدد کلید LOAD برای دو ثانیه به حالت عادی باز میگردید .

پاک کردن حافظهبا فشردن همزمان کلید HOLD/SAVE و LIGHT/LOAD حافظه دستگاه پاک شده و روی نمایشگر کلمه ی LC نمایش داده میشود .


  اندازه گیری انتخابی Selective measurement (استفاده از ۱ کلمپ و ۲ میله تست):

 تست انتخابی بسیار شبیه به تست افت ولتاژ است. روش اندازه گیری همان است، اما دلیل استفاده از این روش، اندازه گیری الکترود زمین بدون نیاز به قطع آن از شبکه برق می باشد.

همان طور که با آزمون افت ولتاژ، دو میله تست در خاک در یک خط مستقیم با الکترود زمین قرار می گیرند، در این روش هم به همان صورت خواهد بود و  به طور معمول، فاصله ۲۰ متر (۶۵ فوت) کافی است.

در عوض، یک کلمپ هم در اطراف الکترود زمین، که حذف اثر مقاومتهای موازی در یک سیستم زمین را انجام می دهد قرار می گیرد. بنابراین تنها الکترود زمین مورد نظر اندازه گیری می شود.

برای محاسبه مقاومت کل سیستم ابتدا مقاومت هر الکترود اندازه گیری کنید، بعد می توانید مقاومت کل سیستم را محاسبه کنید.

تست مقاومت الکترود برای برج های انتقال ولتاژ بالا و یا سیم استاتیک، مستلزم آن است که این سیم از شبکه جدا شود.


 روش اندازه گیری Stake less :  (استفاده از ۲ کلمپ ):

کاربرد این روش در داخل ساختمان ها، روی دکل های برق و یا در هر نقطه که شما دسترسی به خاک ندارید می باشد.

در این روش اندازه گیری، دو کلمپ در اطراف میله زمین یا کابل متصل به زمین قرار داده می شود و هر یک از آنها را به دستگاه اندازه گیر متصل می شود.

کلمپ اول ولتاژ و کلمپ دوم جریان را اندازه گیری می کند و دستگاه اندازه گیر ارت به طور خودکار مقاومت حلقه زمین برای الکترود زمین را محاسبه می کند.

توجه داشته باشید که فاصله بین دو کلمپ حداقل باید ۱۰ سانتی متر باشد.


مقاومت زمین دو قطب: 

برای انجام این آزمایش، تکنسین باید دسترسی خوب به زمین شناخته شده مانند تمام لوله، فلز، آب داشته باشد.

لوله ی آب می بایستی به اندازه ی کافی بلند و جنس آن در سرتاسر طول لوله از فلز باشد و همچنین فاقد هر گونه اتصال یا فلنج عایق باشد.

منبع:ekahroba.com

 

اصول و روش های تست مقاومت زمین


اصول و روش های تست مقاومت زمین:
زمین ضعیف منجر به خرابی می شود اما عدم اتصال به زمین نیز خطرناک است و خطر خرابی تجهیزات را افزایش می دهد. با گذشت زمان ، خاک های خورنده با رطوبت و نمک بالا و دمای بالا می توانند میله های زمین و اتصالات آن ها را تخریب کنند. . بنابراین ، اگرچه در ابتدای نصب سیستم مقادیر مقاومت زمین کم باشد ، اما در صورت خوردگی میله های زمین ، مقاومت سیستم زمین می تواند افزایش یابد. ارت تسترها ابزارهای ضروری عیب یابی هستند که به شما کمک می کنند تا مشکلات را پیدا کنید و از دوباره کاری در آینده جلوگیری می کند. توصیه می شود که همه زمین ها و اتصالات زمین حداقل سالانه به عنوان بخشی از پیش بینی برنامه تعمیر و نگهداری شما چک شوند. اگر در این بررسی های دوره ای افزایش مقاومت بیش از 20٪ اندازه گیری شود ، تکنسین باید منبع مشکل را بررسی کرده و اصلاح کند تا با تعویض یا افزودن میله های زمین به سیستم ارت ، مقاومت را کاهش دهد.
چاه ارت (ground) چیست؟
تعریف زمین : ” زمین یک اتصال هادی می باشد که خواه عمدی یا تصادفی ، بین یک مدار الکتریکی یا تجهیزات و زمین قرار می گیرد، یا برخی از اجسام رسانا هستند که به جای زمین کار میکنند”. ارتینگ در واقع شامل دو موضوع مختلف است: چاه ارت و تجهیزات متصل به آن. اتصال به زمین یک اتصال عمدی از یک رسانای مدار ، معمولاً خنثی ، به یک الکترود زمینی است که در زمین قرار گرفته است. اتصال تجهیزات تضمین می کند که تجهیزات عملیاتی درون سازه به درستی زمین شده اند.به جز اتصالات بین این دو سیستم ، این دو سیستم ارت باید جدا نگه داشته شوند. این از اختلاف پتانسیل ولتاژ در اثر احتراق احتمالی صاعقه جلوگیری می کند. هدف از زمین فراهم کردن مسیری ایمن برای اتلاف جریان های خطا ، صاعقه ، تخلیه های استاتیک ، سیگنال های EMI و RFI و تداخل است. آژانس ملی حفاظت از آتش (NFPA) و انستیتوی مهندسان برق و الکترونیک (IEEE) مقدار مقاومت زمین را 5 یا کمتر را توصیه می کنند. هدف در مقاومت زمین دستیابی به کمترین مقدار مقاومت زمین ممکن است که از نظر اقتصادی و فیزیکی منطقی باشد.
چه چیزی مقاومت زمین را تحت تأثیر قرار می دهد؟
چهار متغیر بر سیستم ارت سنج تأثیر می گذارد: طول یا عمق الکترود ارت. قطر الکترود ارت ؛ تعداد الکترودهای ارت و طراحی سیستم ارت.
 
طول و عمق الکترود ارت
مهم است که الکترود ارت را در عمق کافی در داخل زمین قرار دهید این یک روش بسیار موثر برای کاهش مقاومت ارت است. مقاومت خاک یکدست نیست و می تواند غیر قابل پیش بینی باشد. سطح مقاومت به طور کلی می تواند با دو برابر شدن طول الکترود ارت بیش از 40٪ کاهش یابد. دفن میله های زمین در اعماق زمین – بعنوان مثال در مناطقی که از سنگ تشکیل شده اند ، غیرممکن است. در این موارد ، از روش های جایگزین مناسب استفاده می شود.
قطر الکترود ارت
افزایش قطر الکترود ارت تأثیر بسیار کمی در کاهش مقاومت دارد. به عنوان مثال ، شما می توانید قطر الکترود ارت را دو برابر کنید و مقاومت شما فقط 10 درصد کاهش می یابد.
تعداد الکترودهای ارت
استفاده از چندین الکترود ارت روش دیگری برای کاهش مقاومت ارت را فراهم می کند. بیش از یک الکترود داخل زمین گذاشته می شود و به طور موازی به هم متصل می شود تا مقاومت کاهش یابد. برای موثر بودن الکترودهای اضافی ، فاصله میله های اضافی باید حداقل برابر با عمق میله رانده شده باشد. حوزه های تأثیر الکترودهای ارت قطع می شوند و مقاومت بدون فاصله مناسب کاهش نمی یابد. جدول 1 مقاومت های مختلف ارت را ارائه می دهد که می تواند به عنوان یک قانون کلی مورد استفاده قرار گیرد.
 
جدول 1: مقاومت های زمینی برای استفاده به عنوان یک قانون کلی.
طراحی سیستم ارت
سیستم های ارت ساده شامل یک الکترود ارت واحد است که به درون خاک قرار می گیرد. استفاده از یک ارت تک سیم رایج ترین شکل اتصال به زمین است. سیستم های پیچیده ارت از الکتروهای ارت متعدد ، شبکه های متصل ، مش یا شبکه ، صفحات زمین و حلقه های زمین تشکیل شده است. این سیستم ها معمولاً در کارخانه های تولید برق ، دفاتر مرکزی و سایت های برج تلفن همراه نصب می شوند. شبکه های پیچیده میزان تماس با زمین اطراف و مقاومت های پایین زمین را به طرز چشمگیری افزایش می دهند.
اندازه گیری مقاومت خاک
مقاومت خاک هنگام تعیین طراحی سیستم ارت برای تأسیسات جدید (برنامه های میدان سبز) برای تأمین نیازهای مقاومت زمین شما ضروری است. در حالت ایده آل ، مکانی با کمترین مقاومت ممکن پیدا خواهید کرد. با سیستم های ارت دقیق تر می توان بر شرایط ضعیف خاک غلبه کرد. ترکیب خاک ، میزان رطوبت و درجه حرارت بر مقاومت خاک تأثیر می گذارد. خاک بندرت همگن است و مقاومت آن از نظر جغرافیایی و در اعماق مختلف متفاوت است. میزان رطوبت به صورت فصلی تغییر می کند ، تغییرات بر اساس ماهیت لایه های زیرین زمین و عمق سطح آب می باشد. توصیه می شود میله های زمین تا آنجا که ممکن است در عمق زمین قرار بگیرند ، زیرا خاک و آب به طور کلی در لایه های عمیق تر است.
محاسبه مقاومت خاک
روش اندازه گیری که در اینجا شرح داده شده از روش ونر استفاده می کند و از فرمول زیر استفاده می کند:
ρ = 2 π A R
جایی که:
ρ = مقاومت متوسط خاک تا عمق A در: اهم-سانتی متر.
π = 3،1416.
A = فاصله الکترودها بر حسب سانتی متر.
R = مقدار مقاومت اندازه گیری شده در اهم از دستگاه تستر.
 
آزمایش مقاومت خاک
برای آزمایش مقاومت خاک ، دستگاه ارت تستر را همانطور که در شکل نشان داده شده است وصل کنید. فاصله بین الکترودهای تستر باید حداقل سه برابر بیشتر از عمق چوب باشد. دستگاه ارت سنج جریان مشخصی را از طریق دو پایه زمینی خارجی ایجاد می کند و افت پتانسیل ولتاژ بین دو ارت داخلی اندازه گیری می شود. ارت تستر به طور خودکار مقاومت خاک را با استفاده از قانون اهم (V = IR) محاسبه می کند. عکس اندازه گیری های اضافی ، جایی که محورهای تیرک 90 درجه می چرخند ، همیشه توصیه می شوند ، زیرا نتایج اندازه گیری اغلب توسط فلز زیرزمینی ، سفره های زیرزمینی و غیره تحریف می شوند و نامعتبر می شوند. نموداری تولید می شود که می تواند با چندین بار تغییر در عمق و مسافت ، یک سیستم مقاومت زمین مناسب را تعیین کند. اندازه گیری مقاومت خاک اغلب با وجود جریان های زمینی و هارمونیک آنها خراب می شود.

شکل 1: مسیرهای فعلی را در روش بدون خط آزمایش کنید.
اندازه گیری افت پتانسیل زمین
روش آزمون افت پتانسیل زمین برای اندازه گیری توانایی سیستم زمینی یا الکترود منفرد در اتلاف انرژی از یک سایت استفاده می شود. الکترود ارت مورد نظر باید قطع شود. سپس تستر به الکترود ارت متصل می شود. سپس ، دو تیرک زمین در یک خط مستقیم – به دور از الکترود ارت ، برای آزمایش ارت 3 سیمه الکترود در خاک قرار می گیرد. فاصله 20 متر معمولاً کافی است.
 
اندازه گیری با ارت سنج سه سیمه
برای دستیابی به بالاترین درجه دقت در هنگام انجام آزمایش مقاومت با ارت تستر 3 سیمه ، ضروری است در اندازه گیری ها این الکترود در خارج از حوزه تأثیر الکترود تحت تست و زمین کمکی قرار گیرد ، واگرنه مناطق موثر مقاومت با هم تداخل خواهند کرد و هرنوع اندازه گیری را بی اعتبار خواهند کرد. جدول 2 راهنمای تنظیم پروب (پایه داخلی) و ارت کمکی (پایه خارجی) است. پراب داخلی را 1 متر در هر جهت تغییر مکان دهید و یک اندازه گیری جدید انجام دهید تا بتوانید صحت نتایج را آزمایش کنید و اطمینان حاصل کنید که ارت ها خارج از مناطق نفوذ قرار دارند. اگر تغییر قابل توجهی در میزان قرائت وجود دارد (30٪) ، باید فاصله بین میله زمین مورد آزمایش ، پایه داخلی (پروب) و پایه خارجی (زمین کمکی) را افزایش دهید تا مقادیر اندازه گیری شده در هنگام تغییر موقعیت سهام داخلی (الکترود) ثابت باقی بمانند.
 
اندازه گیری با ارت سنج کلمپی
دستگاه ارت تستر کلمپی می تواند مقاومت حلقه زمین را برای سیستم های چند زمین فقط با استفاده از کلمپ های جریان اندازه گیری کند. این روش تست، مرحله خطرناک قطع ارت های موازی و همچنین روند یافتن مکان های مناسب برای ارت های کمکی را از بین می برد. شما همچنین می توانید آزمایشات ارت را در مکان هایی انجام دهید که قبلاً در نظر نگرفته اید: در داخل ساختمان ها ، در ستون های برق یا هرجایی که به خاک دسترسی ندارید.
با استفاده از این روش آزمون ، دو کلمپ در اطراف میله زمین یا کابل اتصال قرار می گیرد و هر کدام به تستر متصل می شوند (شکل 2 را ببینید). از الکترودهای زمین به هیچ وجه استفاده نمی شود. ولتاژ شناخته شده توسط یک کلمپ ایجاد می شود و جریان با استفاده از کلمپ دوم اندازه گیری می شود. ارت تستر به طور خودکار مقاومت در برابر حلقه زمین را در این میله زمین تعیین می کند. اگر فقط یک مسیر به زمین وجود داشته باشد ، روش بدون الکترود مقدار قابل قبولی را ارائه نمی دهد و باید از روش آزمون پتانسیل زمین استفاده شود. دستگاه ارت سنج روی این اصل کار می کند که در سیستم های موازی ، شبکه مقاومت در تمام مسیرهای زمینی در مقایسه با هر مسیر واحد (مسیر مورد آزمایش) بسیار کم خواهد بود. بنابراین ، مقاومت خالص کلیه مقاومت های مسیر بازگشت موازی به طور موثر صفر است. اندازه گیری بدون الکترود فقط مقاومت میله های ارت منفرد را به موازات سیستم های زمینی اندازه گیری می کند. اگر سیستم زمین با زمین موازی نباشد ، یا مدار باز دارید یا مقاومت حلقه زمین را اندازه گیری می کنید.
 
شکل 2: راه اندازی روش بدون خط.
اندازه گیری امپدانس زمین
هنگام تلاش برای محاسبه جریان های احتمالی میانبر در نیروگاه ها و سایر شرایط ولتاژ / جریان زیاد ، تعیین امپدانس پیچیده زمین از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا امپدانس از عناصر القایی و خازنی ساخته خواهد شد. از آنجا که القا و مقاومت در بیشتر موارد مشخص است ، می توان امپدانس واقعی را با استفاده از یک محاسبه پیچیده تعیین کرد. از آنجا که امپدانس به فرکانس وابسته است ، ارت تستر از یک سیگنال 55 هرتز برای این محاسبه استفاده می کند تا آنجا که ممکن است به فرکانس عملیاتی ولتاژ نزدیک باشد و این اطمینان را می دهد که اندازه گیری در فرکانس واقعی کارکرد نزدیک به آن مقدار است. تکنسین های برق قدرت که خطوط انتقال ولتاژ بالا را آزمایش می کنند به دو چیز علاقه مند هستند. مقاومت زمین در صورت برخورد صاعقه و امپدانس کل سیستم در صورت اتصال کوتاه در یک نقطه خاص در خط. اتصال کوتاه در این حالت به این معنی است که یک سیم فعال شل شده و شبکه فلزی یک برج را لمس می کند.
اندازه گیری با ارت سنج چهار سیمه
هنگام انجام یک ممیزی پایه ای با ارت سنج 4 سیمه ، سه اندازه گیری مختلف مورد نیاز است. قبل از آزمایش ، میله اصلی زمین (MGB) را در مکان مورد نظر قرار دهید تا نوع سیستم زمین را تعیین کنید. MGB دارای اتصال زمینی به سرویس خنثی چند منظوره (MGN) یا ورودی ، زمین زمین ، لوله آب و فولاد سازه ای یا ساختمانی است (شکل 3 را ببینید).

شکل 3
ابتدا تست بدون میله را در تمام زمین های جداگانه ناشی از MGB انجام دهید (شکل 4 را ببینید). هدف اطمینان از اتصال همه ارت ها ، به ویژه MGN است. توجه به این نکته مهم است که شما مقاومت جداگانه را اندازه گیری نمی کنید ، بلکه مقاومت حلقه ای را که در اطراف آن کلمپ را قرار داده اید اندازه گیری می کنید. تستر زمین و هر دو کلمپ القایی و سنجشی را که در اطراف هر اتصال قرار داده شده اند برای اندازه گیری مقاومت حلقه MGN ، میدان زمین ، لوله آب و فولاد ساختمان وصل کنید. دوم ، آزمایش 3 سیمه افت پتانسیل کل سیستم ارت ، اتصال به MGB را انجام دهید (شکل 5 را ببینید). برای داشتن زمین ریموت ، بسیاری از شرکت های تلفنی از جفت های کابل استفاده نشده که به اندازه یک مایل خارج می شوند استفاده می کنند. اندازه گیری را ضبط کنید و این آزمایش را حداقل سالانه تکرار کنید.

شکل 4
ثالثاً ، مقاومت های جداگانه سیستم ارت را با استفاده از آزمون انتخابی دستگاه تست کننده زمین اندازه گیری کنید (شکل 6 را ببینید). تستر را وصل کنید. مقاومت MGN را اندازه گیری کنید. مقدار اندازه گیری شده مقاومت آن پایه خاص MGB است. سپس زمین را اندازه بگیرید. این قرائت مقدار مقاومت واقعی میدان مرکزی دفتر مرکزی است.

شکل 5
 اکنون به سمت لوله آب بروید و برای مقاومت فولاد ساختمان تکرار کنید. شما می توانید به راحتی از طریق قانون اهم صحت این اندازه گیری ها را تأیید کنید. مقاومت پایه های منفرد ، هنگام محاسبه ، باید برابر با مقاومت کل سیستم داده شده باشد (احتمال خطای معقول را بدهید زیرا ممکن است تمام عناصر زمین اندازه گیری نشوند).
این روش های تست دقیق ترین اندازه گیری دفاتر مرکزی را ارائه می دهند زیرا مقاومت های جداگانه و رفتار واقعی آنها را در سیستم زمین به شما می دهد. اگرچه دقیق است ، اما اندازه گیری ها نشان نمی دهد که سیستم به عنوان شبکه چگونه رفتار می کند ، زیرا در صورت برخورد صاعقه یا جریان گسل ، همه چیز متصل است.

شکل 6
 
آزمایشات تکمیلی
ابتدا آزمایش افت پتانسیل زمین 3 سیمه را روی هر پایه MGB انجام دهید و هر اندازه گیری را ثبت کنید. با استفاده دوباره از قانون اهم ، این اندازه گیری ها باید برابر با مقاومت کل سیستم باشد. با محاسبات خواهید دید که بین 20 تا 30٪ از مقدار کل RE تفاوت وجود دارد.

جدول 2: راهنمای تنظیم مخاطرات داخلی و خارجی.
سرانجام ، مقاومت پایه های مختلف MGB را با استفاده از روش بدون میله گزینشی اندازه گیری کنید. این روش مانند روش بدون میله عمل می کند ، اما در نحوه استفاده از دو کلمپ جداگانه، متفاوت می باشد. ما کلمپ ولتاژ القایی را در اطراف کابل به MGB قرار می دهیم و از آنجا که MGB به برق ورودی متصل است ، که به موازات سیستم زمین است ، ما به شرایط لازم دست یافته ایم. گیره حسگر را در اطراف کابل زمین منتهی به قسمت زمین قرار دهید. وقتی مقاومت را اندازه می گیریم ، این مقاومت واقعی میدان زمین به اضافه مسیر موازی MGB است. از آنجا که از نظر اهمی باید بسیار کم باشد ، بنابراین نباید هیچ تأثیر واقعی بر میزان قرائت اندازه گیری شده داشته باشد. این فرایند را می توان برای پایه های دیگر میله زمین مانند لوله آب و فولاد سازه نیز تکرار کرد. برای اندازه گیری MGB از طریق روش انتخابی بدون الکترود ، گیره ولتاژ القایی را در اطراف خط به لوله آب قرار دهید (از آنجا که لوله آب مسی باید مقاومت بسیار کمی داشته باشد) قرائت شما فقط برای مقاومت MGN خواهد بود.
 

اندازه گیری دقیق مقاومت زمین در سیستم های ارت گسترده و وسیع

اندازه گیری دقیق مقاومت زمین در سیستم های ارت گسترده و وسیع

چکیده:

در سیستم های زمین گسترده به دلیل وسیع بودن زمین و گاها وجود نویز و البته پایین بودن میزان مقاومت کلی سیستم، اندازه گیری مقاومت زمین با چالش هایی روبرو خواهد شد. در این مقاله به پیش نیازهای اندازه گیری مقاومت زمین در سیستم های ارتینگ گسترده و روش های مقابله با مشکلات موجود در اندازه گیری و حل این چالش ها خواهیم پرداخت.

کلمات کلیدی: اندازه گیری مقاومت زمین گسترده، سیستم ارتینگ گسترده، سیستم زمین با نویز بالا، فلوک

متن مقاله

اندازه گیری دقیق مقاومت زمین برای سیستم های زمین گسترده و بزرگ

سیستم های زمین با ابعاد بزرگ، نظیر سیستم هایی که در پست های برق و نیروگاه ها وجود دارند، بخش مهمی از نظر حفاظت در شبکه های توزیع برق هستند. این قسمت از این محدثات (یعنی سیستم زمین و ارتینگ) تضمین کننده این هستند که در صورت رخداد جریان خطا، دستگاه های حفاظتی به درستی عمل خواهند کرد. در یک پست توزیع برق، سیستم زمین (ارتینگ) باید مقاومت پایینی داشته باشد تا اضافه ولتاژهایی که ناشی از رخداد خطا هستند و می توانند منجر به ایجاد خسارت جانی و مالی شوند کاهش یابند. هنگام احداث یک سیستم زمین، مقاومت ویژه خاک آن منطقه باید اندازه گیری شود. اندازه گیری نادرست یا نادقیق مقاومت ویژه خاک، می تواند باعث تحمیل هزینه های اضافی در طراحی و اجرای سیستم زمین شود.

 

https://www.bornika.ir/Upload/ArticlePhoto/AccuratelyMeasuringEarthResistanceforLargeGroundSystems_Photo_20210807133132.jpg

بعد از اجرای سیستم زمین، باید حتما بررسی شود که آیا سیستم زمین الکتریکی با معیارهایی که در فاز طراحی در نظر گرفته شده بودند مطابقت دارد یا خیر. همچنین باید سیستم زمین به صورت دوره ای اندازه گیری شود تا در برابر آثار مخرب خوردگی یا تغییراتی که در مقاومت ویژه خاک ایجاد می شود اقدامات لازم اتخاذ شود. نقوص موجود در شبکه های زمین شده تا وقتی که خطایی در شبکه رخ نداده بروز پیدا نمی کنند، و بدترین زمان برای آگاهی از وجود نقص در سیستم زمین، همان لحظه وقوع خطاست که البته در آن زمان نیز کار از کار گذشته است.

 

https://www.bornika.ir/Upload/ArticlePhoto/AccuratelyMeasuringEarthResistanceforLargeGroundSystems_Photo_20210807133145.jpg

برای رسیدن به مقاومت پایین در سیستم زمین می توان از ابزار مختلفی برای ایجاد سیستم ارتینگ استفاده کرد. یکی از این ابزار، استفاده از توری بزرگی است که سطح بزرگی از خاک را بپوشاند. همچنین می توان از میله های به هم پیوسته نیز استفاده کرد. برای اندازه گیری مقاومت زمین نیز باید از تکنیک های مناسب برای سیستم های بزرگ و گسترده استفاده کرد تا مطمئن باشیم که مقاومت اندازه گیری شده، عدد درستی است. اندازه گیری سیستم های گسترده برخلاف اندازه گیری یک سیستم زمین ساده (نظیر سیستم زمین حفاظت در برابر صاعقه یا سیستم زمین یک ساختمان مسکونی) که از نظر روش اندازه گیری روش ساده ای است، نیازمند ملاحظات پیچیده و روش های خاصی است.

چالش های تست مقاومت زمین در سیستم های زمین گسترده و بزرگ

انجام اندازه گیری های درست در پروژه هایی که دارای سیستم زمین از نوع گسترده و بزرگ هستند، نیازمند این است که از روش ها و ابزار مناسبی استفاده شود. ذات سیستم های زمین در پست ها و نیروگاه ها و شرایط مربوط به این تاسیسات باعث می شوند که تست و اندازه گیری خیلی پیچیده تر از حالتی شود که قرار است تنها یک میله زمین ساده تست شود. سه مورد از چالش های اصلی و کلیدی در اندازه گیری و تست سسیستم های زمین پست ها به شرح زیر عنوان می شوند: 1- ناحیه وسیع سیستم زمین در یک پست یا نیروگاه منجر به ایجاد "ناحیه مقاومتی" وسیع و متعاقبا لزوم رعایت کردن فواصل بسیار زیاد برای میله های تست می شود؛ به طور ایده آل میله تست جریان باید در فاصله 10 برابری بزرگ ترین بعد ممکن سیستم زمین قرار بگیرد (به طور مثال در یک سیستم زمین با مساحت 10 متر مربع باید میله تست جریان در فاصله 100 متری قرار داشته باشد) تا بتوانیم بخش "مسطح" منحنی مشخصه مقاومت را به دست بیاوریم. 2- در صورتی که "ناحیه مقاومتی"، وسیع باشد، مقادیر مقاومت زمین کمتر از 0.5 اهم خواهد شد؛ در این شرایط و در حالتی که تغییرات خیلی کوچک باید خوانده شوند، رزولوشن تجهیزات تست از اهمیت ویژه ای برخوردار می شود؛ در صورتی که تجهیزات مورد استفاده برای تست و اندازه گیری، رزولوشن مناسبی نداشته باشند، ممکن است خطای تجهیز، باعث عدم صحت در مقادیر خوانده شده شود. 3- شبکه های برق گسترده دارای نویزهایی شامل فرکانس برق قدرت و هارمونیک های آن هستند. همچنین در این شبکه ها نویزهای فرکانس بالایی که ناشی از سوئیچینگ و غیره هستند، و همچنین سیگنال های القایی از دیگر منابع نیز وجود دارند؛ دستگاهی که برای اندازه گیری سیستم زمین استفاده می شود، باید سیگنال تست کوچکی را در این محیط تست بزرگ و وسیع دوباره جمع آوری کرده و تحلیل کند؛ عمده تجهیزات تست سیستم زمین تنها یک فرکانس را (که معمولا 128 هرتز است) تزریق می کنند و این فرکانس در بیشتر شرایط فرکانس مناسبی است، چرا که این فرکانس هیچ تداخلی با فرکانس های استاندارد خط قدرت ندارد؛ متاسفانه، گاهی اوقات این فرکانس برای پست ها مناسب نیست، و این نوع تداخل می تواند باعث ایجاد خطاهای فجیعی در اندازه گیری شود.

 

https://www.bornika.ir/Upload/ArticlePhoto/AccuratelyMeasuringEarthResistanceforLargeGroundSystems_Photo_20210807133156.jpg

 

حل چالش های موجود در سیستم های زمین گسترده

در دنیای ایده آل، اندازه گیری مقاومت یک سیستم زمین گسترده کاملا مطابق با روش افت پتانسیل انجام می شود. متاسفانه، "نواحی مقاومتی" وسیعی که در سیستم های زمین گسترده وجود دارند باعث می شوند که انجام این روش اندازه گیری در این نوع زمین ها تقریبا نشدنی یا حتی غیرممکن شود. همان طور که در قسمت فوق نیز اشاره شد، قرار دادن میله تست جریان در 10 برابری بزرگ ترین فاصله سیستم زمین، مستلزم این است که گاها سیم اتصال میله تست به دستگاه چند صد متر باشد. در این شرایط، می توان از روش شیب استفاده کرد که روش موثری است، چرا که در این روش نیازی به یافتن قسمت "مسطح" نمودار یا دانستن مرکز الکتریکی به عنوان نقطه ای که باید اندازه گیری شود نیست. در مقالات بعدی توضیح مفصلی از روش شیب ارائه شده است که شامل جدول های مربوطه نیز می شود.

 

https://www.bornika.ir/Upload/ArticlePhoto/AccuratelyMeasuringEarthResistanceforLargeGroundSystems_Photo_20210807133208.jpg

 

چالش دیگری که در اندازه گیری سیستم های زمین گسترده با آن مواجه می شویم، مربوط به قابلیت های دستگاهی است که قرار است با آن اندازه گیری را انجام دهیم. رشد تکنولوژی این امکان را فراهم کرده که دستگاه های اندازه گیری طوری طراحی شوند که قادر به حل مشکلاتی که ناشی از مشخصات و شرایط موجود در سیستم های زمین گسترده هستند، باشند.

 

https://www.bornika.ir/Upload/ArticlePhoto/AccuratelyMeasuringEarthResistanceforLargeGroundSystems_Photo_20210807133221.jpg

 

برای این که نتایج درستی از روش شیب به دست بیاوریم، باید حتما تغییرات را در نقاط مختلف اندازه گیری کنیم. از آن جایی که مقاومت در سیستم های زمین گسترده معمولا کمتر از 0.5 اهم است، اختلافات موجود در اندازه گیری نقاط مختلف بسیار کوچک خواهد بود. تنها دستگاهی که بتواند رزولوشن اندازه گیری 1 میلی اهم داشته باشد قادر است این اختلافات را اندازه گیری کند. وجود نویز در سیستم های زمین گسترده، مشکل عمده دیگری است که در تست و اندازه گیری تداخل ایجاد می کند و لازم است به منظور حصول اندازه گیری های دقیق و درست به رفع این مشکل پرداخت. به منظور اثرگذار بودن اندازه گیری، دستگاه اندازه گیری باید طوری طراحی شود که قادر به غلبه بر اثرات قوی نویز در محیط اندازه گیری باشد. از جمله ویژگی های فنی که برای رفع نویز مفید هستند عبارتند از: A- امکان تغییر فرکانس تست (به جای فرکانس تست منفرد و ثابت) که امکان حذف هرگونه نویز سرگردان را ایجاد می کند تا از ایجاد تداخل در مقدار خوانده شده جلوگیری شود. B- سطح PEAK-TO-PEAK بالا در حذف تداخل. C- سیستم فیلتر پیشرفته برای حذف بیشتر نویز. D- تنظیمات متعدد جریانی برای بهبود نسبت سیگنال به نویز در صورت لزوم.

 

https://www.bornika.ir/Upload/ArticlePhoto/AccuratelyMeasuringEarthResistanceforLargeGroundSystems_Photo_20210807133236.jpg

شرکت برنا نیرو کاران با مجهز بودن به قوی ترین دستگاه اندازه گیری ارت دنیا از برند فلوک با قابلیت اندازه گیری مقاومت سیستم ارت به صورت دو سیمه، سه سیمه، چهار سیمه، کلمپی و ترکیبی آماده ارائه خدمات اندازه گیری مقاومت سیستم ارت و همچنین مقاومت ویژه خاک می باشد. مهندسین خبره در شرکت برنا نیرو کاران، با ترکیب علم و تجربه، گزارشات ژئوالکتریک دقیق و معتبری از وضعیت موجود در پروژه های مهم نظیر سیستم های ارت پست ها و نیروگاه ها را ارائه می دهند که راهگشای طراحان برای طراحی سیستم های زمین و راهنمای بهره برداران برای آگاهی از وضعیت فعلی سیستم زمین موجود می باشد.

منابع

GETTING DOWN TO EARTH: A PRACTICAL GUIDE TO EARTH RESISTANCE TESTING IEEE 80 IEC 62641

 

آشنایی با روشهای مختلف تست مقاومت زمین

آشنایی با روشهای مختلف تست مقاومت زمین

روشهای مختلف تست چاه ارت:

چاه ارت یکی از اساسی ترین  موارد جهت حفظ  و ایمنی مکان و اشخاص است که در ساختمان ها و تاسیسات از آن استفاده می شود.سیستم ارتینگ و چاه ارت ، سیستم هایی حفاظتی همانند  ارتینگ سیستم های حساس الکترونیکی  می باشند که برای جلوگیری از خطرات احتمالی و پیشگیری از حوادث ناگوار ناشی از صاعقه و یا برق گرفتی ناشی از خطای اتصال کوتاه تجهیزات  ایجاد می شود. برای تست  و چگونگی اجرای چاه ارت و اطمینان از سلامت عملکرد آن  تست چاه ارت  توسط ارت سنج های استاندارد و مطمئن ضروریست.

عمل تستینگ  چاه ارت به چندین روش انجام می شود که در این مقاله سعی شده است  درباره تست چاه ارت با روشهای مختلف توضیحاتی ارائه شود. برای تست چاه ارت نیاز به لوازم و تجهیزات اندازه گیری دقیق می باشد که  اجرای دقیق تر تست چاه ارت میسر می سازد.

تست چاه ارت با استفاده از  ترانسفورماتور ایزوله، ولتمتر و آمپرمتر

در این روش تست چاه ارت میله های اندازه گیری در زمین قرارداده می شوند سپس آمپرمتر را با سر ثانویه ترانس سری  کنید  و یک سر آزاد ترانسفورماتور را به سیم چاه ارت متصل نمایید سپس  یکی از دو سر آمپر متر را به میله آخر وصل کرده و یک سر ولتمتر را به سیم چاه ارت و سر دیگر آن را به میله اول وصل نمایید سپس  سر اولیه ترانس ایزوله را به برق 220 ولت وصل کنید و مقدار ولت به دست آمده را بر مقدار عدد آمپر متر تقسیم نمایید . مقدار به دست آمده مقاومت چاه ارت می باشد.

تست چاه ارت با ارت تستر یا میگر:

در این روش با استفاده از 3 عدد میله،  با این ترتیب که  یکی از میله ها به سیم مسی چاه ارت وصل کرده  سپس 2 میله دیگر  در فواصل  10 و 20 متری  بعد از چاه ارت کوبیده می شود و در انتها مقاومت زمین توسط ارت تستر (سه سیمه) اندازه گیری خواهد شد. اما اگر ارت تستر نداشتید می توانید با یک فیوز مینیاتوری 10 آمپر چاه ارت خود را تست کنید به این صورت که یک سر فیوز را به برق 220 ولت وصل می کنید سپس فیوز را فعال (ON) کرده و سر دیگر فیوز را به چاه ارت وصل کرده  اگر فیوز قطع گردید چاه ارت  دارای مقاومت استاندارد می باشد.

همان طور که در بالا اشاره شد تست چاه ارت به چندین روش انجام می شود اما روش های ساده تری نیز جهت تست چاه وجود دارد. به طور کلی برای تست چاه ارت مقاومت چاه ارت مهم ترین عامل می باشد.

در برخی مواقع كه كوبيدن الكترود امکان پذیر نیست و يا فضای لازم برای سيم كشی و كوبيدن ميله ها وجود ندارد در صورتی كه نزديك ميله ارت مورد نظر يک سيستم لوله كشی گسترده آب مدفون و يا سيم نول وجود داشته باشد به راحتی و بدون كوبيدن الكترود می توان مقاومت سیستم  ارت را با تقريب بالایی به دست آورد. روش كار به اين صورت است كه يک سيم از چاه ارت به دستگاه ارت تستر وصل کرده و يك سيم هم از نول يا ارت گسترده به دستگاه متصل می شود  و دستگاه را در حالت دو پين قرار داده و تست ارت انجام می شود.

چاه ارت چیست؟

چاه ارت(earth) در مفهوم به معنی زمین است که نام دیگر آن سیستم اتصال زمین است.

وظیفه چاه ارت چیست؟

وظیفه  چاه ارت اتصال و انتقال  جریان الکتریکی اضافی به زمین است که این عملکرد بیشتر برای جلوگیری از برق گرفتگی صورت می گیرد. به عبارت دیگر با وصل کردن تمام دستگاه های برقی صنعتی ، مخابراتی و خانگی و…  با سیم اتصال به چاه ارت یک سیستم ارتینگ را به وجود آورده ایم.  همان طور که گفته شد هدف از اجرای سیستم ارتینگ جلوگیری از نشتی جریان الکتریکی و مدارات الکتریکی و جلوگیری از برق گرفتگی است که این مسئله در صنعت برق امر مهم و ضروری به حساب می آید.

در وصل کردن چاه ارت جریان الکتریکی باید دقت قابل توجهی انجام شود درهنگام اتصال كامل سيم های فاز به سيم ارت فيوز مربوط به آن فاز عمل كرده و جريان را قطع می كند ودر هنگام اتصال كامل سيم نول به سيم ارت اگر مدار ارتينگ دارای فيوز محافظ جان(FI)باشد، اين فيوز از 30 ميلی آمپر نشتی جريان به بالا را قطع می كند و باعث قطع كامل جريان فاز و نول مي شود.

لازم به ذكر است كه سيم ارت و سيم نول به ظاهر از برخی جهات بسيار به يكديگر شبيه هستند ولی در عمل دو سيم مستقل از هم و عملكردی متفاوت از يكديگر دارند و هيچگاه نمی توان از يكی بجای ديگری استفاده كرد.

سيستم ارتينگامروزه  از اهميت بسيار ويژه اي برخوردار است. چنانكه در مخابرات به سيستمهای ارتينگ بسيار حساس و دقيق برای جلوگيری نويز در شبكه نياز است و نيز در شبكه های انتقال و توزيع برق كاربرد فراوان دارد؛ شبكه هاي برق گير بدون سيم ارت عملا  استفاده مفیدی ندارند.

انواع چاه ارتhttp://www.seeanco.com/wp-content/uploads/1-3-1.jpg

  • چاه ارت عمقی
  • چاه ارت سطحی

چاه ارت عمقی: به طور معمول یک چاه با عمق زیاد حفاری می شود و سیستم ارتینگ پیاده سازی می شود. البته در این روش باید بتوان در اطراف سایت امکان حفاری چاه با اعماق زیاد را داشته باشیم .

چاه ارت سطحی

در چاه ارت سطحی زمانی که ما نمی توانیم چاه با اعماق وسیع حفاری کنیم کاربرد دارد و معمولا تا عمق 80 سانتیمتر قابل انجام است.

شرایط استفاده از چاه ارت سطحی و روش راه اندازی آن از نظر مکانی به مکان هایی که :

ـ حداقل فضایی باید در اطراف سایت وجود داشته باشد تا امکان اجرای چاه ارت سطحی ممکن باشد.

ـ از نظر ارتفاعی باید از سطح دریا پایین تر باشد.

ـ  اطراف سایت دارای پستی و بلندی های کمی باشد.

ـ بین دکل و سایت تقریبا یک فاصله ی زیادی وجود داشته باشد

هرچند که روش چاه ارت سطحی دارای مزایایی است اما اجرای ارت به روش های زیر دارای ارجحیت بیشتری است:

ROD، RING

پنجه ای (شعاعی)،مختلط، حلزونی، الكتروشيميايی، شبكه ای

کلمات کلیدی:

آمپر متر, ارتارت سنج, ارت سنجی, انواع چاه ارتچاه ارتسیستم ارتینگگراندینگمولتی مترولت متر, شبکه ارتینگ

 

مشخصات فني كابل‌هاي فشار ضعيف(LV)


کابل فشار ضعیف (Low Voltage Power Cables) -مشخصات فنی کابل فشار ضعیف
admin سیم افشان, سیم و کابل, کابل فشار ضعیف دیدگاه‌ها برای کابل فشار ضعیف (Low Voltage Power Cables) -مشخصات فنی کابل فشار ضعیفبسته هستند 793 بازدید
کابل فشار ضعیف (Low Voltage Power Cables)

کابل فشار ضعیف قدرت ( Low Voltage Power Cables ) به انواع کابل‌های مسی و آلومینیومی عایق‌شده با پلیمرهای مختلف در سطوح ولتاژی ۳۰۰ تا ۳۰۰۰ ولت گفته می‌شود.از این کابل‌ها برای انتقال الکتریسیته در کاربردهای مختلف از روشنایی تا انتقال نیروی محرکه به الکتروموتورها و… استفاده می‌شوند.این نوع کابل‌ها از نظر نوع هادی شامل کابل‌های نصب ثابت، تک‌لا، افشان، نیمه‌افشان گرد، نیمه‌افشان سکتور و نیمه‌افشان کامپکت می‌باشند.
همچنین دامنه گسترده‌ای از این کابل فشار ضعیف به صورت کابل‌های ضد آتش، مقاوم در برابر شعله، کابل‌های مسلح، کم دود، بدون هالوژن، مقاوم در برابر هیدروکربن‌ها و مواد نفتی فراهم شده است.این کابل‌ها به صورت اختصاصی برای محیط‌های عملیاتی که در آن مورد استفاده قرار می‌گیرند طراحی شده‌اند.همچنین جهت حذف اتصالات غیر ضروری و صرفه اقتصادی امکان تولید و ارایه کابل‌های بزرگ با متراژ بالا نیز وجود دارد
بهترین قیمت کابل برق , فروش کابل برق , قیمت کابل برق , لیست قیمت کابل برق , خرید کابل افشان و خشک
انواع کابل فشار ضعیف (Low Voltage Power Cables)

کابل فشار ضعیف (Low Voltage Power Cables)- معمولیNYY , NAYY , N2XY , NA2XY
کابل فشار ضعیف (Low Voltage Power Cables) – شیلددارNYCY , NYSY , N2XCY , N2XSY , NAYCY , NAYSY , NA2XCY , NA2XSY
کابل فشار ضعیف (Low Voltage Power Cables)- زره دارNYRY , N2XRY , NYBY , N2XBY , NAYRY , NA2XRY , NAYBY , NA2XBY
کابل فشار ضعیف (Low Voltage Power Cables)- شیلددارو زره دار NYCYRY , NYCYBY , N2XCYRY , N2XCYBY , NYSYRY , NYSYBY , N2XSYRY , N2XSYBY , NAYCYRY , NAYCYBY , NA2XCYRY , NA2XCYBY , NAYSYRY , NAYSYBY , NA2XSYRY , NA2XSYBY
کابل فشار ضعیف (Low Voltage Power Cables)-سربدارو زره دارNYKYRY , NYKYBY , N2XKYRY , N2XKYBY , NAYKYRY , NAYKYBY , NA2XKYRY , NA2XKYBY
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف (Low Voltage Power Cables)- معمولیNYY , NAYY , N2XY , NA2XY
کابل های فشار ضعیف برای انتقال الکتریسته در خطوط توزیع ، ایستگاه های قدرت ، سیستم های روشنایی ، انتقال نیروی محرکه به الکتروموتور ها و … مورد استفاده قرار می گیرند . همچنین از این کابل ها در شبکه های عمومی و صنعتی ، تاسیسات داخلی و خارجی، بصورت دفن در زمین و یا داخل کانال استفاده می شود
ولتاژ های تخصیصی برای کابل فشار ضعیف (Low Voltage Power Cables) به شرح زیر می باشند :
U0/U(Um)= 0.6/1(1. 2) KV – ۱٫۸/۳(۳٫۶) KV.  
در تخصیص ولتاژ کابل ها نماد (U0/U)(Um)    با پارامتر های U0  و U و (Um) نمایانگر :
U0 : ولتاژ اسمی میان هادی و زمین یا حفاظ فلزی در فرکانس صنعتی است.
U: ولتاژ اسمی میان هادی ها است .
Um : بیشترین مقدار ولتاژ ( بالاترین ولتاژ شبکه ) است
جزئیات ساختمان کابل فشار ضعیف (Low Voltage Power Cables)
سطح مقطع هادی : تا ۶۳۰ میلیمتر مربع
– تعداد رشته : یک تا پنج رشته
– جنس هادی :مس آنیل شده بدون اندود/ قلع اندود ، آلومینیوم
– نوع هادی : تک لا ( کلاس ۱ ) ، نیمه افشان ( کلاس ۲) ، افشان ( کلاس ۵) / بصورت گرد یا سکتور
– عایق : پلی اتیلن کراسلینک شده (XLPE ) یا PVC
– پر کننده (فیلر)/ غلاف داخلی : PVC یا PE ( در صورت نیاز)
– روکش نهایی : PVC یا PE 
سایر مشخصات قابل ارائه درکابل فشار ضعیف (Low Voltage Power Cables) :
– مقاوم در برابر اشعه ماوراء بنفش (Ultra violet (UV) resistant colored outer sheath)
– کم دود (Low smoke and fume (LSF))
– هالوژن فری و تاخیر انداز شعله (Halogen free and flame retardant (HFFR))
– ضد روغن و هیدروکربن ها (Oil & hydrocarbon resistant)
– مقاوم در برابر جانوران موذی (Vermin proof)
استاندارد کابل فشار ضعیف (Low Voltage Power Cables) :
IEC60502-1,VDE0271,ISIRI3569-2
 

كابل‌هاي فشار ضعيف(Love Voltage Cable) چيست؟

کابل فشار ضعیف چیست؟
كابل های فشار ضعیف برق فشار ضعيف (LV) دارای رنج ولتاژی كمتر از 3 کیلوولت می باشند. اين دسته از كابل ها را می توان با توجه به نوع مواد به كار رفته در عايق و روكش آن ها به دسته های مختلفی همچون کابل فشار ضعيف عايق PVC، کابل های فشار ضعيف عايق XLPE و هم چنین کابل های فشار ضعيف ضد آتش تقسيم بندی نمود.
انواع کابل برق فشار ضعیف
در ادامه به بررسی انواع کابل های فشارضعیف می پردازیم.
کابل فشار ضعیف تک رشته عایق PVC
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف تک رشته عایق PVC
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق(میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
1*1.5 و 1*2.5 و 1*4 الي1*500 و 1*630

کابل فشار ضعیف دو رشته عایق PVC
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف دو رشته عایق PVC
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق(میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
2*1.5 الي2*400

کابل فشار ضعیف سه رشته عایق PVC
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف سه رشته عایق PVC
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق(میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
3*1.5 و 3*2.5 و 3*4 الي 3*400

کابل فشار ضعیف سه و نیم رشته عایق PVC
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف سه رشته عایق PVC
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق(میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
3*16+10
3*25+16
3*35+16
3*50+25
3*70+35
3*95+50
3*120+70
3*150+70
3*185+95
3*240+120
3*300+150
3*400+185


کابل فشار ضعیف چهار رشته عایق PVC
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف چهار رشته عایق PVC
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق(میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
4*1.5
4*2.5
4*4
4*6
4*10
4*16
4*25
4*35
4*50
4*70
4*95
4*120
4*150
4*185
4*240
4*300
4*400

کابل فشار ضعیف پنج رشته عایق PVC
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف پنج رشته عایق PVC
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق(میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
5*1.5
5*2.5
5*4
5*6
5*10
5*16
5*25
5*35

کابل فشار ضعیف تک رشته عایق PVC آرموردار
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف تک رشته عایق PVC زره دار
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق (میلی متر)
ضخامت پوشش داخلی (میلی متر)
قطر آرمور آلومینیومی (میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
1*4 الي  1*630

کابل فشار ضعیف دو رشته عایق PVC آرموردار
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف دو رشته عایق PVC زره دار
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق (میلی متر)
ضخامت پوشش داخلی (میلی متر)
قطر زره فولادی (میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
2*2.5
2*4
2*6
2*10
2*16
2*25
2*35
2*50
2*70
2*95
2*120
2*150
2*185
2*240
2*300
2*400


کابل فشار ضعیف سه رشته عایق PVC آرمور دار
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف سه رشته عایق PVC زره دار
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق (میلی متر)
ضخامت پوشش داخلی (میلی متر)
قطر زره فولادی (میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
3*2.5 الي3*500


کابل فشار ضعیف سه و نیم رشته عایق PVC آرمور دار
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف سه و نیم رشته عایق PVC زره دار
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق (میلی متر)
ضخامت پوشش داخلی (میلی متر)
قطر زره فولادی (میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
3*10+6 الي 3*500+240

کابل فشار ضعیف چهار رشته عایق PVC آرموردار
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف چهار رشته عایق PVC زره دار
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق (میلی متر)
ضخامت پوشش داخلی (میلی متر)
قطر زره فولادی (میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
4*4 الي4*500

کابل فشار ضعیف تک رشته عایق XLPE
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف تک رشته عایق XLPE
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق (میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
1*1.5 الي 1*1000

کابل فشار ضعیف دو رشته عایق XLPE
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف دو رشته عایق XLPE
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق (میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
2*1.5 الي 2*400

کابل فشار ضعیف سه رشته عایق XLPE
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف سه رشته عایق XLPE
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق (میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
3*1.5 الي 3*400

کابل فشار ضعیف سه و نیم رشته عایق XLPE
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف سه و نیم رشته عایق XLPE
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق (میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
3*16+10 الي 3*400+185

کابل فشار ضعیف چهار رشته عایق XLPE
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف چهار رشته عایق XLPE
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق (میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
4*1.5 الي 4*400


کابل فشار ضعیف پنج رشته عایق XLPE
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف پنج رشته عایق XLPE
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق (میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
5*1.5 الي 5*35


کابل فشار ضعیف تک رشته عایق XLPE آرموردار
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف تک رشته عایق XLPE زره دار
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق (میلی متر)
ضخامت پوشش داخلی (میلی متر)
قطر سیم آلومینیومی (میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
1*4 الي 1*500

کابل فشار ضعیف دو رشته عایق XLPE آرموردار
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف دو رشته عایق XLPE زره دار
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق (میلی متر)
ضخامت پوشش داخلی (میلی متر)
قطر سیم آلومینیومی (میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
2*1.5 الي 2*400

کابل فشار ضعیف سه رشته عایق XLPE آرموردار
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف سه رشته عایق XLPE زره دار
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق (میلی متر)
ضخامت پوشش داخلی (میلی متر)
قطر سیم آلومینیومی (میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
3*1.5 الي 3*400

کابل فشار ضعیف سه و نیم رشته عایق XLPE آرمور دار
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف سه و نیم رشته عایق XLPE زره دار
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق (میلی متر)
ضخامت پوشش داخلی (میلی متر)
قطر سیم آلومینیومی (میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
3*16+10 الي 3*400+185

کابل فشار ضعیف چهار رشته عایق XLPE آرموردار
مشخصات فنی کابل فشار ضعیف چهار رشته عایق XLPE زره دار
سطح مقطع (میلی متر مربع)
قطر هادی (میلی متر)
ضخامت عایق (میلی متر)
ضخامت پوشش داخلی (میلی متر)
قطر سیم آلومینیومی (میلی متر)
ضخامت غلاف (میلی متر)
قطر کلی (میلی متر)
4*1.5
4*2.5
4*4
4*6
4*10
4*16
4*25
4*35
4*50
4*70
4*95
4*120
4*150
4*185
4*240
64.8
4*300
4*400

استاندارد کابل های فشار ضعیف
تمامی مدل های نام برده شده در فوق مطابق با استاندارد IEC 60502-1 ،IEC 60228 و IEC 60332 می باشد.
ساختار کابل فشار ضعیف

کابل های فشار ضعیف مطابق شکل بالا ساختمان ساده ای دارند. هادی کابل از رشته های به هم تابیده تشکیل شده و روی آن عایق PVC و یا XLPE قرار می گیرد.
ضخامت عایق طوری انتخاب می شود که بتواند سطح ولتاژ موجود را تحمل کند و همچنین دارای استحکام مکانیکی باشد. از بین فلزاتی که به عنوان هادی در ساختمان سیم ها و کابل ها مورد استفاده قرار می گیرند مس از همه رایج تر است و معمولا از مس با درجه خلوص 99/5 درصد استفاده می شود تا از فعل و انفعالات شیمیایی ناخالصی ها جلوگیری به عمل آید. برای اینکه کابل ها دارای قابلیت انعطاف برای حمل و نقل و نصب باشند، هادی را از تعدادی رشته های یکنواخت که به صورت مارپیچ دور هم تابیده می شوند می سازند. در کابل های چند رشته باید از مواد مناسب جهت فیلر و پر نمودن فضای خالی استفاده شود به نحوی که در حالت خمش کابل مشکلی پیش نیاید و بتواند در مسیر 15 برابر قطر کابل به راحتی خم شود. حالت سکتور بایستی به گونه ای باشد که کمترین فیلر احتیاج باشد و همچنین تحمل نیروی مکانیکی وارده بر کابل هنگام نصب و خطا های شبکه مطابق استاندارد باشد.
برای عایق کردن سیم ها و کابل های فشار ضعیف از لاستیک و پلاستیک استفاده می شود لیکن لاستیک به علت برخی معایب امروزه کمتر مورد استفاده قرار می گیرد.
معروف ترین ماده پلاستیکی مورد استفاده برای سیم و کابل پلی وینیل کلراید است که به نام تجاری PVC معروف است.
بر اساس استاندارد آلمانی که در ایران رایج می باشد ساختمان کابل ها با حروف الفبا مشخص می شود که به صورت زیر می باشد:
در این روشاولین حرف بیانگر جنس هادی می باشد که حرف N بیانگر هادی مسی و حرف NA بیانگر هادی آلومینیومی می باشد.دومین حرف بیانگر نوع عایق کابل می باشد که حرف Y بیانگر پلاستیک و حرف G بیانگر لاستیک می باشد.سومین حرف نیز نوع غلاف را مشخص می کند که حرف Y پلاستیک، حرف K سرب و حرف KL آلومینیومی بودن غلاف رامشخص می کند.
به عنوان مثال کابل های فشار ضعیف که معمولا مورد استفاده قرار می گیرند با علائم زیر مشخص می شوند:NYY: کابل با هادی مسی، عایق و غلاف پلاستیکNAYY: کابل با هادی آلومینیوم، عایق و غلاف پلاستیکNGG: کابل با هادی مسی، عایق و غلاف لاستیکNAGG: کابل با هادی آلومینیوم، عایق و غلاف لاستیکیNYKB: کابل با هادی مسی، عایق پلاستیک، غلاف سرب و زره فولادیNYYGB: کابل با هادی مس، عایق و غلاف پلاستیک و زره فولاد گالوانیزه
کاربرد کابل فشار ضعیف
از کابل ‌های فشار ضعیف برای انتقال برق در کاربردهای مختلفی همچون روشنایی، برق‌کشی تاسیسات، ساختمان ‌های مسکونی و تجاری تا انتقال نیروی محرکه به الکتروموتور ها و غیره با قابلیت نصب داخل کانال و یا به صورت دفن در زمین استفاده می‌ گردد. 

دوره آموزشي آشنايي با مديريت دارايي‌هاي فيزيكي

آشنايي با مديريت دارايي‌هاي فيزيكي: 

با شدت گرفتن تغییرات در جهان و همچنین نیاز به حداکثر رسانی بهره­‌وری در تمامی منابع سازمان‌­ها، مدیریت دارایی­ های فیزیکی یکی از اصلی‌­ترین فعالیت­‌ها و راهبردهای سازمان‌­های صنعتی و خدمات زیر بنایی را شکل داده است. در بسیاری از صنایع، از جمله ابنیه، ناوگان حمل و نقل، شبکه­‌های زیرساختی و تجهیزات تولیدی، دارایی فیزیکی نقش اصلی را در ارزش آفرینی دارد. به اصطلاح به این سازمان‌ها دارایی محور گفته می‌­شود. در این سازمان­‌ها در عمل مدیریت یکپارچه و سیستماتیک این دارایی‌­­ها به مهم‌ترین فعالیت سازمان تبدیل می‌­شود. از این رو مدیریت دارایی­ های فیزیکی به یک فعالیت حیاتی تبدیل گشته و نیاز به توجه ویژه را می­‌طلبد. به نظر شما تعریف مدیریت دارایی های فیزیکی چیست؟


https://pamco.ir/wp-content/uploads/2021/06/baner3-e1624263399979.jpg


تاثیر دارایی­ های فیزیکی در خلق ارزش در صنایع مختلف


مدیریت دارایی­ های فیزیکی چیست؟

برای تعریف مدیریت دارایی­ های فیزیکی مجموعه متنوعی از تعاریف و تعابیر ارائه شده است. در اولین تعریف رسمی ارائه شده، مدیریت دارایی­ های فیزیکی به صورت ” مجموعه شيوه­‌ها و فعاليت‌­هايي منظم و هماهنگ كه سازمان از طريق آن دارايي‌­ها و نيز هزينه‌­ها و ريسك­‌ها و عملكرد آن‌ها را در طي چرخه عمر دارايي­‌ها، با هدف تحقق برنامه استراتژيك سازماني، به طور بهينه و پايدار مديريت مي­‌كند.” تعریف شد. پس از آن در استاندارد ایزو 55000 مدیریت دارایی ­های فیزیکی با عبارت ” مجموعه اقدامات هم‌راستا و هماهنگ سازمان در ارزش­ آفرینی از دارایی‌­ها” شرح داده شد. در هر دو تعریف مدیریت دارایی ­های فیزیکی به اقداماتی هم‌راستا برای بهینه‌سازی ارزش‌­ها (سطح مطلوب ریسک، هزینه‌­ها و عملکرد دارایی­‌ها) بر اساس اهداف سازمانی (رضایت ذینفعان، برآورد انتظارات مالی، توجه به اصول توسعه پایدار) تاکید شده است. به صورت خلاصه، برای رسیدن به اهداف و چشم انداز سازمان، مدیریت دارایی­ های فیزیکی مجموعه تصمیمات، برنامه‌­ها و فعالیت­‌های یکپارچه در سطوح مختلف سازمان و در طول چرخه عمر یک دارایی­ فیزیکی است.


چرا مدیریت دارایی ­های فیزیکی؟

در تمامی جهان و از جمله ایران، سازمان­‌ها تحت فشار روز افزونی برای افزایش بهره‌­وری خود هستند. ریسک­‌ها و فرصت­‌های متنوعی هر روز ظهور می­‌کنند و الزامات مدیریت سازمان متناسب این ریسک­‌ها و فرصت­‌ها در حال تغییر است. مجموعه این عوامل سازمان­‌های را با انواع مختلفی از چالش‌­ها رو در رو می‌کند. از جمله این چالش‌­ها می­‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

  • افزایش تقاضا و متغیر بودن انتظارات مشتریان و سهام‌داران
  • افزایش سطح استانداردها و الزامات در حوزه‌های ایمنی و محیط زیست
  • تغییرات فناوری و نیاز به تغییر مداوم برای همگام بودن با تغییرات
  • کمبود در نیروی انسانی متخصص و پویا
  • لزوم آموزش و به‌­روزرسانی مداوم توانمندی­‌های فنی و سیستمی کارکنان
  • جهانی شدن هرچه بیشتر کسب‌و‌کارها و تاثیرپذیری صنایع از مناسبات بین‌المللی

به صورت ویژه برای سازمان­‌های دارای محور، مدیریت پویا و بهینه این چالش­‌ها از اثرات سازمان­دهی یک ساختار مدیریت متعالی در خصوص دارایی­‌های فیزیکی است.

https://pamco.ir/wp-content/uploads/2021/06/oil-rig-platform-sunset-time-3d-render.jpg


https://pamco.ir/wp-content/uploads/2021/06/success-growing-annual-revenue-growth-concept-businessman-pointing-arrow-graph-corporate-future-growth-plan.jpg


اهداف مدیریت دارایی ­های فیزیکی

همانطور که اشاره شد هدف اصلی در مدیریت دارایی ­های فیزیکی، توانمندسازی سازمان در رسیدن به اهداف خود با استفاده بهره‌­ور و ارزش آفرین از دارایی‌­ها است. ارزش­‌ها در سازمان­‌های مختلف بر اساس اهداف و راهبردهای آن سازمان و انتظارات ذی­نفعان اصلی مشخص می­‌شود. اما به صورت کلی می­‌توان اهداف مدیریت دارایی ­های فیزیکی در سازمان­‌های دارایی محور را به صورت ذیل برشمرد:

  • افزایش رضایتمندی ذی­ نفعان (مشتریان، صاحبان سهام، کارمندان و …) از عملکرد کلی سازمان
  • افزایش بهره‌­وری در  استفاده از سرمایه­‌ها و دارایی­‌های سازمان
  • بهبود عملکرد در حوزه­‌های اصلی چون قابلیت اطمینان و کاهش اتلافات
  • افزایش کارایی، دقت و شفافیت در تصمیم‌­گیری‌­های سازمان
  • افزایش عمر اقتصادی دارایی­ های فیزیکی ، در کنار کاهش هزینه‌­های چرخه عمر دارایی­ های فیزیکی
  • مدیریت ریسک‌­ها و فرصت­‌های سازمان در مدیریت عملکرد عملیاتی، مالی، HSE
  • مشخص شدن سطح مطلوب خدمات دارایی‌ها بر اساس اهداف و برنامه‌های مدیریت دارایی‌ها
  • افزایش بهره‌­وری در مدیریت زنجیره تامین کالا و تجهیزات و بهینه سازی سطح سرمایه‌­گذاری سازمان­‌ها

تحول و تکامل مدیریت دارایی­ های فیزیکی

می­‌توان ادعا داشت که قدمت مدیریت دارایی ­های فیزیکی شاید به قدمت تمدن بشر بر می­‌گردد. از زمانی که انسان موفق به ساخت و استفاده از ابزار در تولید کشاورزی، حتی پیش­ از آن در دوران شکارگری، شده است، صیانت از این دارایی‌­ها و ارتقا کیفیت و کارایی آن‌ها از مهم‌ترین دغدغه­‌های بشر بوده است. اما پس از عصر انقلاب صنعتی و با شتاب­‌گیری روند صنعتی­ شدن، توجه به اهمیت مدیریت بهره­‌ور تجهیزات روز افزون بوده است. موضوع نگهداشت نظام­‌مند تجهیزات و حفظ کارایی­ آن‌ها در تولید، با شروع عصر اتوماسیون و ورود ربات‌­ها به صنعت در دهه 1970 جلوه دیگر یافت و واحدهای مستقل نگهداشت در سازمان­‌های صنعتی ایجاد گشت. کم کم در سازمان­‌های بلوغ یافته توجه به دیگر مراحل چرخه عمر دارایی از جمله برنامه ریزی و مهندسی و ایجاد نگاه یکپارچه و کل‌نگر برای تولید بیشترین ارزش از دارایی‌­ها ضروری دیده شد. مدیریت دارایی­ های فیزیکی حاصل توجه مدیران صنایع به این موضوع و تکامل دانش و تجربه در این زمینه است. آنچه در دهه هفتاد میلادی با عنوان زحمت اجباری (Necessary Evil) و در سطح کارگاه­‌های تعمیرات صنایع شناخته می­‌شد، امروزه، با جاری شدن نگاه نظام­‌مند به کل چرخه عمر، به یکی از پیش­‌نیاز­های اصلی در تدوین برنامه­‌های راهبردی سازمان تبدیل شده است.


https://pamco.ir/wp-content/uploads/2021/06/baner-1-e1624263634631.jpg


تکامل مدیریت دارایی ­های فیزیکی و تفکر سازمانی


دامنه مدیریت دارایی های فیزیکی

فعالیت­‌های حوزه مدیریت دارایی ­های فیزیکی به دلیل تنوع و پراکنده بودن آن‌ها در سازمان­‌های مختلف به روش‌­های مختلفی تعبیر می‌­شود. اما نیاز است که به صورت مشخص دامنه مدیریت دارایی ­های فیزیکی در سازمان­‌ها دارایی محور مشخص شد. به صورت کل می­‌توان دو بعد اصلی را برای مدیریت دارایی­ های فیزیکی مشخص کرد و بر اساس آن فعالیت­‌های منظم و یکپارچه را تعریف کرد. این ابعاد اصلی عبارتند از سطوح کسب و کار (Business Levels) و فعالیت‌های چرخه عمر.

سطوح کسب و کار: در ذیل فعالیت‌های سطح مدیریت کل سازمان، سطوح اصلی در مدیریت دارایی های فیزیکی به سه سطح مدیریت مجموعه سبد دارایی‌ها، مدیریت سیستم دارایی‌ها و مدیریت دارایی تقسیم می­‌شود. در هر کدام از این سطوح مجموعه فعالیت­‌های اصلی مختص آن سطح تعریف می‌شود.

  • سطح مدیریت سازمان: اهداف و راهبردهای اصلی سازمان در بهره‌گیری از مجموعه دارایی­‌های سازمان مشخص می‌­شود.
  • سطح مجموعه (Portfolio) دارایی های فیزیکی: بهینه‌سازی سرمایه­‌گذاری روی دارایی­‌های فیزیکی، بازگشت بهینه سرمایه و برنامه‌ریزی برای توسعه پایدار فعالیت اصلی است.
  • سطح مدیریت سیستم­‌های دارایی: پایدار­سازی عملکرد و بهینه سازی هزینه­‌ها و ریسک­‌های فعالیت اصلی را شکل می‌­دهد.
  • سطح مدیریت دارایی‌ها: مدیریت فعالیت­‌های یکپارچه در چرخه عمر برای بهینه­‌سازی اثرگذاری و کارایی از هر دارایی­ در این سطح انجام می­‌پذیرد.

فعالیت‌های چرخه عمرعمر یک دارایی را می‌­توان به چند مرحله مشخص و قابل تفکیک تقسیم کرد. در گام اول دارایی انتخاب، طراحی و ساخته با خریداری می­‌شود. سپس مراحل بهره‌برداری و نگهداشت از دارایی آغاز می­‌گردد. در این مرحله از چرخه عمر که بیشترین زمان را به خود اختصاص می­‌دهد می­‌توان مجموعه فعالیت‌­های بهبود عملکرد و ساختار را نیز برای دارایی در نظر گرفت اما در نهایت دارایی وارد مرحله بازسازی کلی و یا تعویض و اسقاط می­‌شود. در هر کدام از این مراحل فعالیت‌­ها ویژه‌­ای برای افزایش بهره­‌وری از دارایی‌­های قابل تعریف است. به طور مثال می­‌توان به اجرای برنامه­‌های مهندسی سیستم در مرحله طراحی و ساخت، اجرای تحلیل­‌های نگهداشت مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM) در مرحله بهره‌برداری و نگهداشت و اجرای تحلیل‌های هزینه چرخه عمر در زمان تصمیم‌گیری برای ساخت، خرید و یا تعویض دارایی اشاره کرد. انجام  به موقع هر کدام از این فعالیت‌­ها می‌­تواند اثر ویژه‌­ای در افزایش بهره­‌وری و ارزش آفرینی دارایی در کل چرخه عمر داشته باشد.


https://pamco.ir/wp-content/uploads/2021/06/baner-2-e1624263700111.jpg


دامنه و سطوح مختلف مدیریت دارایی های فیزیکی


موفقیت در مدیریت دارایی های فیزیکی

برای موفقیت در پیشرفت مستمر و رسیدن به سطوح بالای بلوغ در مدیریت دارایی­ های فیزیکی نیاز به اجرای مجموعه ­گسترده‌­ای از فعالیت­‌ها از جمله تدوین اهداف و استراتژی، برنامه‌­ریزی مستمر برای اجرای پروژه­‌های بهبود، آموزش و فرهنگ سازی گسترده در سطح منابع انسانی و همچنین در درجه اول خواست جدی و پیگیرانه مدیران ارشد سازمان است. در این بین می‌­توان سه عنصر ذیل را به عنوان الزامات اصلی موفقیت در مدیریت دارایی­ های فیزیکی دانست.

  • یک ساختار سازمانی یکپارچه که با رهبری و جهت دهی، پیاده‌سازی اصول و برنامه‌­های بهبود در مدیریت دارایی ­های فیزیکی را تسهیل کند.
  • آگاه‌سازی کارکنان، توسعه شایستگی‌­ها و تعهد حرفه‌­ای و فنی ایشان و توسعه فعالیت­‌های تیمی و بین گروهی
  • جمع آوری و مدیریت موثر اطلاعات و دانش از شرایط، عملکرد و ریسک­‌ها و هزینه­‌های دارایی‌­های فیزیکی

جمع بندی

در این مقاله سعی شد تا گوشه‌­ای از دانش گسترده و رو به تعالی مدیریت دارایی ­های فیزیکی برای خوانندگان محترم شرح داده شود. توجه به مدیریت دارایی­ های فیزیکی می‌­تواند با توجه به نوع صنعت و اقتصاد دارایی محور کشور در بخش‌های نفت و گاز، نیرو، حمل و نقل و زیر ساخت‌­های خدماتی یکی از اصلی‌ترین راهکارهای افزایش بهره­‌وری و ایجاد ارزش افزوده بیشتر از مجموعه دارایی­‌های اشاره شده باشد. اما در این راه توجه ویژه به گسترش فرهنگ مراقبت از دارایی­‌های ارزشمند و همچین توسعه توانمندی­‌ها و شایستگی‌­های نیروی انسانی از عناصر زیر بنایی و کلیدی موفقیت در این راه است.